Klaar voor de toekomst

Gemeentesecretarissen evalueren op Congrestival nieuwe gezagsvormen en technologisering.

De maatschappij is continu in beweging. Dat heeft invloed op het werk van gemeentesecretarissen. Hoe ervaren zij hun gezag in de samenleving van nu? En hoe kunnen zij zich verhouden tot een wereld die steeds verder wordt beïnvloed door technologie? Daarover ging het programma voor gemeentesecretarissen tijdens het Congrestival op 13 maart. Zo’n 35 gemeentesecretarissen zijn hierbij aanwezig.

 Gezag
Onderzoeker Thijs Jansen (Stichting Beroepseer) trapt af. Om duurzaam macht te kunnen uitoefenen, moet die macht wél aanvaard worden, begint hij zijn verhaal. Lang waren ‘positionele gezagsbronnen’ - gezag op basis van mandaat en bevoegdheden - daarvoor voldoende. Maar tegenwoordig is daar veel meer voor nodig.

Persoonlijke kwaliteiten
Wat betekent dat voor gemeentesecretarissen? Hoe kijken ze tegen hun eigen gezag aan? Welke kwaliteiten vinden zij hiervoor belangrijk? Daarover gaat Jansens onderzoek. Daaruit blijkt: positionele gezagsbronnen zijn volgens deze beroepsgroep nog altijd belangrijk. Maar nog veel belangrijker zijn persoonlijke kwaliteiten als betrouwbaarheid, persoonlijk leiderschap, en het uitdragen van normen en waarden.

Moed “Herkenbaar”, zegt Annette van Hussel, gemeentesecretaris bij gemeente Stichtse Vecht, tijdens het aansluitende podiumgesprek. “Gezag moet je gegund worden. Omdat ik het zeg is allang niet meer.” Wat ook belangrijk is, volgens Van Hussel: zorgen dat je er staat. Oók in moeilijke tijden. De dubbele rol die je als gemeentesecretaris vervult, betekent dat je soms ook fungeert als hitteschild. “Dat vergt enige moed.”

Mens en technologie
’s Middags is het woord aan hoogleraar Peter-Paul Verbeek (Universiteit Twente). Zijn boodschap: mens en techniek zijn steeds nauwer met elkaar verweven. Dat roept vaak gevoelens van angst en wantrouwen op: willen we dit wel? Maar we moeten juist leren om dit gegeven te accepteren, betoogt hij. Want alleen dán kun je nadenken over hoe je - met behulp van technologie - de publieke ruimte wilt inrichten.

Postitie kiezen
Het thema heeft veel raakvlakken met het dagelijkse werk van gemeentesecretarissen. Dat blijkt uit de inleidende vragen van dagvoorzitter Erwin van de Pol en het aansluitende gesprek met de zaal. Hoe ver moet je als gemeente bijvoorbeeld gaan met nieuwe vormen van communicatie met burgers? Want niet iedereen kan meekomen in de digitale samenleving. En hoe ga je om met de banen die verdwijnen door automatisering? Richting burgers én je eigen werknemers?

 Veerkracht
“Veel stof tot nadenken”, aldus een gemeentesecretaris in de zaal. “We zijn gewend om technologie als bedreiging te zien. Maar: het is er nou eenmaal. Ik zie het als mijn taak om te zorgen voor een veerkrachtige organisatie. Met een team dat denkt in kansen en mogelijkheden. Dat klaar is voor de toekomst.”
 

Speciaal secretarissenprogramma
Tijdens het Congrestival is er dit jaar voor het eerst een speciaal programma voor gemeentesecretarissen georganiseerd door VNG Realisatie en VGS. Naast de twee lezingen werd ook een  rondleiding gegeven over de verschillende domeinpleinen op het programma.
Uit de evaluatie blijkt dat de gemeentesecretarissen dit speciale programma bijzonder waarderen. Daar bouwen VNG Realisatie en de VGS op voort.