Terugkoppeling Commissie Informatiesamenleving
Gestart werd met een presentatie over Common Ground door Raymond Alexander (gemeente Den Bosch). Er was grote overeenstemming over de onontkoombaarheid van de ontwikkeling naar een andere opbouw van ons (overheid) gebruik van data. Passend bij een samenleving die uitgaat van netwerken en waarin regie op wat er over jou is vastgelegd een belangrijk recht is.
Common Ground gaat uit van de gedachte om gegevens eenmalig op te slaan en meervoudig te gebruiken en stelt gemeenten in staat sneller te innoveren en kosten te besparen. Het concept vergemakkelijkt de naleving van privacy wet- en regelgeving (AVG). Bijkomend voordeel is dat gemeenten hun positie ten opzichte van leveranciers verstevigen en makkelijker gegevens kunnen uitwisselen.
Uiteindelijk is dit niet alleen gunstig voor gemeenten en externe partijen, maar óók voor inwoners en ondernemers. De commissie heeft meegegeven dat dat ook de essentie van de ontwikkeling is.
Uitgebreid gesproken over de wijze waarop we gaan zorgen dat deze transitie gaat slagen. Belangrijke uitgangspunten daarbij zijn om het klein te houden en te onderkennen dat het een lange adem vraagt. De gemeenten die met elkaar hier in deze fase invulling aan geven hebben tijd en ruimte nodig om vanuit eerste werkende voorbeelden uitspraken te kunnen doen over hoe we verder gaan en wat er nodig is.
Daarnaast is het position paper digitale dienstverlening besproken, dat de komende jaren als richtlijn dient in beïnvloeding van (inter)nationale regelgeving door gemeenten en het verder ontwikkelen van passende dienstverlening. In de grote lijn best een hoog “open deur”-gehalte. Niettemin is het goed gemeenschappelijkheid te creëren op dit thema, vooral ook vanuit het perspectief van onze inwoners en bedrijven. Als commissie hebben we geconstateerd dat het document voor ons een belangrijke leidraad zal moeten zijn in onze rol de komende vier jaar. Een paar essenties met betekenis:
- Om integrale dienstverlening te kunnen bieden passend bij maatschappelijke opgaven, gaan we ‘eerst regelen en pas dan reguleren’. We leggen de focus op rechtvaardigheid, rechtszekerheid en eenvoud in plaats van op rechtmatigheid, waardoor inwoners en ondernemers ervaren dat we eerst regelen en pas dan reguleren.
- We gaan ‘van organisaties naar organiseren’, waardoor overbodige processtappen en handelingen worden gereduceerd (zie hier weer de link naar Common Ground).
- Door landelijke standaardisatie van gemeentelijke diensten (wat we leveren) kunnen we processen (hoe we leveren) en systemen (waarmee we leveren) waar mogelijk standaardiseren.
Middels een ledenbrief wordt het positionpaper aan gemeenten bekend gemaakt.
Tenslotte is het vermeldenswaardig dat is gesproken over de reactie op het (ongevraagd) advies van de Raad van State over de gevolgen van digitalisering van overheidstaken. Dat gaat over het als inwoner nog regie kunnen hebben over wat er over jouw is vastgelegd, en dat het niet zo zou moeten zijn dat het een recht is, dat foutieve gegevens worden gewijzigd, maar dat het een plicht zou moeten zijn van overheden en instanties om deze te corrigeren. Ook het openbaar en begrijpelijk maken van (complexe) algoritmes wordt gezien als een belangrijk element in ons overheidshandelen. Vooral wanneer deze het nemen van beslissingen van bestuurders of ambtenaren overnemen.
Ook hier weer werd duidelijk dat het op termijn toewerken naar het op 1 plek bewaren en beveiligen en beheren van data zeer wenselijk is. En dat de ethiek van het omgaan met gegevens en digitalisering in onze dienstverlening een belangrijk item is voor ons als commissie de komende periode.
