Terugkoppeling en tips commissie Informatiesamenleving
Beatrijs de Vries, 22 maart 2019
Afgelopen woensdag en donderdag hebben we met de commissie informatiesamenleving een 24-uurssessie gehad. Deze sloot aan op het VNG-Realisatie Congrestival “Samen organiseren: durf en vertrouwen”. Op dit festival/congres was voor de commissie een gesprek georganiseerd met de nationale ombudsman Reinier van Zutphen over het perspectief van de burger in de informatiesamenleving. Zaken die in dit gesprek aan de orden kwamen waren:
- Het rapport “Informeren=Publiceren?” over informatieverstrekking rondom vergunningverlening: Mensen willen niet overvallen worden en invloed kunnen hebben. Belangrijk in communicatie rondom dit thema zijn diversiteit (in wijze waarop gecommuniceerd wordt) en inclusie (via welke kanalen).
- Aandacht voor zelfreflectie als overheid op de beslissingen die je neemt en die steeds meer door algoritmes worden genomen. Zijn deze uit te leggen? Zijn deze logisch? De heer van Zutphen gaf het voorbeeld van zijn zoon die als examentip meekrijgt hoe hij een opgave tot een goed einde moet brengen en als laatste vraag krijgt “snijdt de uitkomst hout?”
- Wees pro-actief als overheid
- Communiceer vanuit de gedachte van één overheid, burgers maken geen onderscheid tussen UWV, Belastingdienst, gemeenten, etc.
Vervolgens hadden we een reguliere vergadering van de commissie, waarin o.a. de concept meerjarenvisie GGU (gemeenschappelijke gemeentelijke uitvoering) is behandeld. Het geeft gemeenschappelijk antwoord op een aantal principiële/bestuurlijke vragen. Data heeft veel potentie voor onze rol in het openbaar bestuur. Er zitten ook verantwoordelijkheden in deze rol voor wat betreft het beschermen van publieke waarden in het omgaan met data en wat er gebeurt met data die in de openbare ruimte is verzameld. Ook het belang van de kwaliteit en juistheid van data is breder dan een bedrijfsvoeringvraag. Het gaat om bestuurlijke thema’s die op allerlei domeinen (sociaal, fysiek, dienstverlening en bedrijfsvoering) aan de orde zijn. Bestuurlijke aandacht hiervoor en ook de rol van gemeenteraden hierin is van belang. Ook is door de commissie aandacht gevraagd voor de ontwikkeling van ons personeel. Op het gebied van digitale vaardigheid, maar ook in de zin van kennis over de potentie van en het belang van het borgen van publieke waarden bij het gebruik van data.
Het stuk zal verder worden uitgewerkt en er zal over de domeinen heen prioritering worden aangebracht. Zodat er focus en ambitie uit spreekt en het bestuurlijk ook geagendeerd kan worden. Dit komt terug in de (B)ALV.
Ander onderwerp dat aan de orde kwam is de ophanden zijnde veiling van 5G-frequenties. Belangrijk punt is het dekkingspercentage dat geëist wordt en de wijze waarop verdeling over het land daarin wordt afgedwongen (nu wordt uitgegaan van 98%, eisen aan spreiding van de 2% geen dekking zijn nog niet geformuleerd). Ook wordt aandacht gevraagd voor de steeds steviger wordende maatschappelijke discussie over draagvlak voor masten en de straling. Dit kan een groot struikelblok worden voor een goede implementatie. Belangrijk om landelijk wetenschappelijk onderzoek te doen naar de vraag of er daadwerkelijk gezondheidsvraagstukken aan hangen. Tenslotte wordt meegegeven dat een belangrijk deel van de lasten voor de aanleg bij gemeenten zullen komen te liggen, dat betekent dat ook een belangrijk deel van de opbrengsten van de veiling naar gemeenten zouden moeten gaan. Het onderwerp leeft zeer in de commissie. Er wordt een discussiememo over opgesteld en die wordt apart geagendeerd op de volgende commissievergadering.
In het vervolg van de 24-uurs sessie hebben we inspiratie opgedaan middels een tweetal inleidingen van prof. Dr. Liesbet van Zoonen, Professor of Sociology & Dean Erasmus Graduate School of Social Sciences and the Humanities, Erasmus Universiteit Rotterdam; over de rol van de samenleving/overheid https://www.eur.nl/essb/people/liesbet-van-zoonen en van Prof. Dr. Ir. Nico Baken, Hoogleraar Telecommunicatie TU Delft; senior strateeg KPN; over de rol van het bedrijfsleven en de wetenschap https://www.netkwesties.nl/profiel/58/nico-baken.htm.
Waaruit we richting konden geven aan onze ambities en focus als commissie voor de komende periode.
